Author: psdkula

Vršačka transverzala

On December 24, 2022

Vršačka transverzala je dugačka je oko 39 kilometara i ima osam kontrolnih tačaka. Trasa je u potpunosti označena planinarskom markacijom i slovom ”T”. Za svaku kontrolnu tačku transverzale postoji pečat.

Vršačka transverzala je otvorena 08. oktobra 1976. godine. Od tada ju je obišlo više od 3000 planinara. Dugačka je oko 39 kilometara i ima osam kontrolnih tačaka. Transverzalu održava PSD ”Vršačka kula”. Izrađeni su i transverzalni dnevnik i značka. O izdatim značkama se vodi evidencija. Trasa je u potpunosti označena planinarskom markacijom i slovom ”T”. Za svaku kontrolnu tačku transverzale postoji pečat. Kao najpraktičnije rešenje pokazalo se da se oni nalaze u našem domu.

KT-1 Sportsko-rekreativni centar ”Milenijum” (110 m/nv). Ova kontrolna tačka nalazi se na samom podnožju Vršačkih planina. Odavde se ide prvo ulicom a potom stepenicama do brda Crkvica na kome je 1724. godine izgrađena zavetna kapela. Dalje se ide stazom do Kule.

KT-2 Vršačka kula (399 m/nv). Odavde se ide prvo na Tursku glavu (402 m/nv), prolazi se pored dečijeg odmarališta ”Crveni krst”, prođe se vikend naselje a onda se na raskrsnici skrene levo. Od raskrsnice do Supovog odmarališta vodi asfaltni put a dalje pešačka staza sve do Đakovog vrha.

KT-3 Đakov vrh (449 m/nv) je izvanredan vidikovac. Odavde se pruža lep pogled na Lisičiju glavu, Gudurički vrh kao i na plantažne vinograde. Staza se prvo spušta do uzletišta za paraglajdere, pa pored šumske kuće izlazi na put gde se u krivini nalazi izvor sa vodom za piće. Dalje se ide putem a na raskrsnici se skrene levo, uzbrdo ka planinarskom domu.

KT-4 Planinarski dom na Širokom bilu (246 m/nv) je najčešće mesto gde planinari koji obilaze transverzalu dolaze popodne ili uveče te tu zanoće, što i mi preporučujemo. Obilazak je najbolje nastaviti sutradan, rano ujutru. Od doma se ide stazomuzbrdo do prevoja Prevala, gde se nalazi šumareva kuća. Odatle se ide gustom listopadnom šumom. Prolazi se pored razvalina zemljanog utvrđenja iz bronzanog doba i izlazi na vrh Lisičije glave.

KT-5 Lisičija glava (590 m/nv) je po visini drugi vrh u Vojvodini, odmah posle Guduričkog vrha. Sa njega se pruža divan pogled na sve strane a naročito prema Širokom bilu. Da bi transverzalom nastavili do sledeće kontrolne tačke potrebno je vratiti se oko 50 metara putem kojim ste došli a onda skrenuti desno, prateći planinarsku markaciju. Staza se strmo spušta, kroz šumu, izlazi na seoski pašnjak, Ulazi u selo Malo Središte i vodi do manastira.

KT-6 Manastir Središte (202 m/nv) na nedavno obnovljen na oko 500 metara od lokacije gde se nekada nalazio. Staza vodi do male crkve podignute na nepesušnom izvoru lekovite vode. Odavde se ide prevo naviše širokim putem, a zatim stazom kroz šumu. Izlazi se na veliku raskrsnicu odakle se grebenom uspinje na Gudurički vrh.

KT-7 Gudurički vrh (641 m/nv) je najviši vrh Vršačkih planina i najviši je vrh Vojvodine. Označen je betonskim stubom visine oko 1,5 m. Zbog guste i visoke šume sa Guduričkoh vrha nije najbolji vidik. Da bi bacili pogled na Panonsko more morate se spustiti niže do vrha Mala čoka (602 m/nv), koji se u narodu često naziva i Mali vrh. U neposrednoj blizini vrha nalazi se državna granica sa Rumunijom. Sa vrha se spušta staza do širokog puta kojim se dalje nailazi na raskrsnicu gde se skreće desno, te se kroz šumu i preko livada spušta do sela Mesić i do manastira.

KT-8 Manastir Mesić (153 m/nv) se nalazi na ulazu u selo iz pravca Vršca. Odavde se ide još malo putem pa se skrene desno. Prolazi se pored nalazišta silikatnog peska, zatim kroz vikend naselje Dumbrava i dalje se stazom nailazi na put koji vodi do planinarskog doma na Širokom bilu.

Vršačke planine

By psdkula

On December 24, 2022

In Vršačke planine

Vršačke planine se prostiru na površini od oko 170 km2. Počinju neposredno iznad grada i prostiru se prema istoku sve do reke Černe u Rumuniji. Ovo je jedini planinski sistem u čitavom Banatu, a uz Frušku goru predstavlja najznačajnije uzvišenje u Vojvodini.

Planinski deo zauzima centralni prostor gde su i najviši vrhovi. Od Kule (399 m), preko Turske glave (402 m), Vršačkog vrha (514 m), Srednjeg vrha (570 m), Lisičije glave (590 m) i Male Čoke (602 m) dolazi se do Guduričkog vrha (641 m), koji je ujedno i najviši vrh u Vojvodini.Neposredno iza vrha Đalu Veršišor (471 m) nalazi se državna granica sa Rumunijom. Vrhovi su međusobno odeljeni potočnim dolinama i prevojima.

Vršačke planine se prema severozapadu strmo spuštaju u Mali rit, a prema jugu postepeno i stepenasto u niže predele potoka Mesić.

Sa severne i južne strane zemljište je brežuljkasto visine od 120 do 200 m,sa potočnim dolinama. Na južnoj strani izvire potok Mesić koji protiče i kroz grad. Potok Fizeš gradi veliku dolinu kod Sočice. Na severnoj strani su potočne doline Markovačkog potoka, Alažur, Majdan i Kozluk i vododerina Đavolova jazbina.

Vršačke planine su deo nekadašnje planinske mase. Sadašnji oblik su dobile znatno kasnije, kada su izvršena velika raspadanja i spuštanja okolnih površina u velike dubine. Tada je nastala Panonska nizija koju je prekrila voda i formiralo se Panonsko more. U tom periodu Vršačke planine su bile ostrvo, a kada se voda povukla ostao je planinski masiv današnjeg oblika.

Na Vršačkim planinama ima preko 1000 vrsta drveća, šiblja i zeljastog bilja.Viši planinski delovi su obrasli šumom, listopadnim drvećem i četinarima.Od listopadnog drveća tu rastu: brest, bukva, hrast, pitomi kesten, grab, lipa, bagrem, divlja kruška, divlja jabuka, glog i drugo.

Od četinara najviše ima borova i smreke. Niži, brežuljkasti delovi zasađeni su vinogradima. Od divljači ima srna, zečeva, lisica, divljih svinja i mačaka, a od ptica orlova, kraguja, sova, fazana, jarebica, divljih pataka i gusaka, divljih golubova, velikih i malih detlića i drugih.

Bujna vegetacija, prijatna mikroklima i dovoljna nadmorska visina veoma povoljno utiču na ljudski organizam. Poznato je dečije odmaralište “Crveni krst”, a ima i više restorana kao i dosta vikendica. Od grada do Kule vodi asfaltni put.

Dalje, do planinarskog doma na Širokom bilu, može se stići automobilom tvrdim putem. Tu su i dva manastira: Mesić i Središte.

Lepota Vršačkih planina, prijatna klima, aromatična vina i gostoljubivi ljudi su ono po čemu se okolina Vršca dugo pamti.

Planinarsko-smučarsko društvo “Vršačka kula”

By psdkula

On December 24, 2022

In O društvu

Prvo palaninarsko društvo u Vršcu osnovano je 7. marta 1929. godine. Po ugledu na čuveno bečko planinarsko društvo ”Naturfreunde” i vršačko društvo je dobilo naziv: Društvo ”Prijatelj prirode”. U to vreme u Vojvodini je postojalo još samo jedno planinarsko društvo i to: Planinarsko društvo ”Fruška gora” u Novom Sadu.

Društvo je osnovano sa osnovnim zadatkom da popravlja, održava i ulepšava sve puteve i putanje od Gradskog parka, preko Crkvice, Kule, Turske glave pa sve do Prevale u gradskoj šumi. Na osnivačkoj skupštini u zgradi magistrata za prvog predsednika društva izabran je Bogdan Dimitrijević.

Prvo markiranje Vršačkih planina od parka preko Kule i Lisičije glave do Guduričkog vrha izvršeno je 11., 12. i 13. maja 1940. godine. Početkom II Svetskog rata ovo društvo je prestalo sa radom.

Posle završetka rata po nalogu vlasti predratna planinarska društva su morala da se pripoje fuskulturnim društvima. Godine 1946. osnovan je Planinarski odbor Vojvodine, čiji je član bio i vrščanin Petrović Slavko, dugogodišnji predsednik Fiskulturnog društva ”Dušan Silni”. Ovaj odbor je 1948. godine doneo pravila za osnivanje planinarskih društava.

S obzirom na vrlo jak planinarski pokret u Vršcu, a nedugo po donošenju odgovarajućih propisa koji su to dozvolili u Vršcu 01.01.1949. osnovano je Planinarsko društvo ” Vršačka kula”. Prvi predsednik društva je bio Petrović Slavko.

Društvo je 1950. godine adaptiralo postojeći objekat na Širokom bilu i preuredilo ga u lep planinarski dom. 1962. naša sekcija koja je okupljala uglavnom radnike železnice i članove njihovih porodica, izdvojila se u samostalno Planinarsko društvo ”Železničar”. Vremenom naše društvo je postajalo sve jače i masovnije a posebno se vodila briga o mladima. 2003. godine naša sekcija za orijentaciju u prirodi izdvojila se u posebno društvo ”Kompas”. Sa ova dva kćerinska društva održavamo korektnu i obostrano korisnu saradnju.

Dugi niz godina društvo je imalo svoje letovalište na Jadranskom moru u Malom Ratu u okolini Omiša. Tu je letovala uglavnom školska omladina iz Vršca. Stabilni prihodi su omogućavali društvu veliki broj raznovrsnih planinarskih akcija. Neki od najvećih sportskih rezultata ostvareni su upravo u tom periodu. Među njima su i takvi kao što je uspon na Triglav, Olimp, Musalu, Kavkaz, Mon Blan, Mont Kenia, Kilimangaro pa i na pojedine vrhove Himalaja. Slavu vršačkih planinara širom sveta proneli su Tereza i Dušan Omorac, Andraš Hajnal, Miloš Lazarević i Dragan Bogdanović.